Türk Yüzyılına 7 büyük adım
2024-2026 dönemini kapsayan Orta Vadeli Program’ın (OVP) önceki metinlerden önemli farkı, yapısal reform gündeminin ve uygulama takviminin ana konularını paylaşmasıdır. Programda Türkiye’nin Yüzyıl Vizyonu doğrultusunda 7 değerli iyileştirme alanı belirlendi.
Yatırım alanları envanterinin çıkarılmasından ikincil emeklilik sistemine, afet sigortalarından dar gelirlilere yönelik konut seferberliğine kadar toplumun her kesimini kapsayacak adımlar atılacak.
Öncelikli iyileştirme alanlarına ilişkin düzenlemeler, “Büyüme ve ticaret, beşeri sermaye ve istihdam, fiyat istikrarı ve finansal istikrar, kamu maliyesi, afet yönetimi, yeşil ve dijital dönüşüm, iş ve yatırım ortamı” başlıklı 7 temel eksenden oluştu. Üç yıllık dönemde atılacak reform adımları şöyle:
1- BÜYÜME VE TİCARET
SANAYİDE TEKNOLOJİK DÖNÜŞÜM: Sanayide yerli üretim ve eser bazlı teknolojik dönüşüm sağlanacak. Sanayi alanları genişletilecek. Türkiye Varlık Fonu ve özel sektör, başta gübre ve petrokimya olmak üzere sanayinin ihtiyacı olan yeni yatırımları hayata geçirecek. Dijital ve yeşil dönüşüm kapsamında, ithalat bağımlılığının azaltılması ve arz güvenliğinin sağlanması amacıyla kritik hammaddelere yönelik ulusal strateji hazırlanacak.
PLANLANAN TARIMSAL ÜRETİM: Üretim alanları ürün ve tarım parselleri bazında belirlenerek çiftçi uygulamaları, üretim izinleri ve ekim denetiminin çerçevesi ortaya çıkarılacak. Gıda fiyatlarında istikrarın ve arz güvenliğinin sağlanması amacıyla stratejik tarım çalışmalarında yeterlilik oranları belirlenecek ve üretim planlaması yapılacaktır.
SİNEMA DİZİSİNDEN UYARLANAN:Turizm, ulaştırma, eğitim, sağlık, dizi, sinema ve animasyonun yanı sıra kültür endüstrileri, yurt dışı müteahhitlik ve teknik danışmanlık alanlarında verimlilik ve rekabetçiliğe dayalı döviz kazandırıcı hizmet ticareti desteklenecektir.
2- İNSAN SERMAYESİ VE İSTİHDAM
İŞ İŞİNDE GARANTİLİ ESNEKLİK : Uzaktan, kısmi ve süreksiz periyodik çalışma ve platform çalışması gibi yeni nesil esnek çalışma modellerindeki gelişmeler doğrultusunda, iş dünyasının ihtiyaçları ve iş-özel hayat istikrarı dikkate alınarak mevzuat düzenlemeleri hızlı ve etkin bir şekilde hayata geçirilecektir. İş Kanunu’nda sosyal taraflarla diyalog kurularak yapılacak değişiklikler ve bu doğrultuda gerçekleştirilecek ikincil mevzuatla işgücü piyasasında garantili esneklik sağlanacaktır.
GENÇLER VE KADINLAR İÇİN YENİ İŞLER: Geleceğin meslekleri de dahil olmak üzere gençlerin farkındalık düzeyini artıracak faaliyetler yaygınlaştırılacak. İşletmelerin nitelikli işçi istihdam etmesi kolaylaştırılacak ve özellikle kadınlara yönelik girişimcilik programları yaygınlaştırılacak.
KREDİYE ERİŞİM DAHA KOLAY OLACAK: Girişimcilerin ve KOBİ’lerin krediye erişimi kolaylaştırılacak, kurumsal ve bireysel girişim sermayesi, kitlesel fonlama, melek yatırım gibi alternatif ve yenilikçi finansman olanakları artırılacak ve kullanımları yaygınlaştırılacaktır. Nitelikli, akredite danışman ve mentorlardan oluşan bir havuz oluşturulacaktır. Öncelikli sektörlerde danışmanlık merkezleri ve platformlar aracılığıyla birebir danışmanlık mekanizmaları geliştirilecektir.
3- FİYAT VE FİNANSAL İSTİKRAR
TÜKETİMİ ARTIRICI ÖNLEM: Fiyatlar, geçmiş enflasyona endeksleme davranışının azaltılmasına yardımcı olacak şekilde belirlenecek. Yatırım, istihdam, üretim ve ihracata dayalı büyüme politikalarıyla fiyat istikrarı odaklı reel kesime destek olacak finansman olanakları sağlanacak. Enflasyonu besleyen tüketim artışının önlenmesine yönelik tedbirler alınacaktır.
DAR GELİR İÇİN KONUT:Kira ve konut fiyatlarındaki gelişmeler dikkate alınarak, daralan konut arzının hızla artırılması ve depremin konut stokunda yarattığı kayıpların telafisi ile dar gelirli vatandaşların konuta erişimine yönelik yeni sosyal konut projeleri geliştirilecek. artırılacak.
KKM’NİN AĞIRLIĞI AZALACAK:Döviz korumalı mevduat hesaplarının mevduat içindeki ağırlığının azaltılması amacıyla finansal kuruluşlara yönelik makro ihtiyati tedbirler basitleştirilecektir.
DİJİTAL TL GENİŞLEYECEK:MB Dijital Türk Lirası Araştırma ve Geliştirme Projesi’nin ikinci faz pilot bulguları doğrultusunda dijital Türk Lirası’nın yaygınlaştırılmasına yönelik çalışmalar yürütülecek.
İKİNCİ AŞAMA EMEKLİLİK: İkinci kademe emeklilik sistemi hayata geçirilecek. Otomatik Katılım Sisteminin patronların katkısıyla ikinci basamak emeklilik sistemine dönüşeceği tamamlayıcı emeklilik sistemi kurulacak.
4- KAMU MALİYESİ
FAYDA SAĞLAYAN YATIRIMA ÖNCELİK: Kamu yatırım programının rasyonelleştirilmesiyle kısa sürede tamamlanacak, ekonomik ve sosyal fayda sağlayacak yatırımlara öncelik verilecek. Kamu-özel sektör işbirliği projeleri, makroekonomik politikalar, kamu yükümlülükleri ve bütçe istikrarı dikkate alınarak, istikrarlı risk paylaşımı ve maliyet etkinliği dikkate alınarak planlanacaktır.
VERGİDE ADALET SAĞLANACAK: Vergi matrahının genişletilmesi, vergi matrahının artırılması, vergilendirmede adalet, eşitlik, öngörülebilirlik ve şeffaflık ilkeleri esas alınarak gelir, kurumlar vergisi, katma değer vergisi kanunları ile vergi görgü kuralları kanununun güncellenmesine yönelik düzenlemeler hayata geçirilecektir. uyumun sağlanması, basit ve kolay uygulanabilir bir yapı oluşturulması. payı artırılacak
ESNEK ÇALIŞMA MODELLERİ GELİYOR: Başta kadınların, gençlerin ve engellilerin çalışma hayatına kalıcı katılımını sağlamak amacıyla esnek çalışma yöntemleri yaygınlaştırılacaktır. Sosyal güvenlik mevzuatı ve uygulamaları değişen işgücü piyasası koşullarına ve yeni nesil esnek çalışma biçimlerine daha uyumlu hale getirilecektir.
İŞTE SOSYAL YARDIM ALANLARIN ÖNCELİĞİ:Sosyal yardım sistemi gözden geçirilecek, Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışmayı Teşvik Fonu kaynakları işgücüne katılımı engellemeyecek bütünleşik bir yapıda yeniden yapılandırılarak daha aktif kullanılacak ve aile ortamını güvence altına alacak şekilde yeniden yapılandırılacaktır. odaklı ve kişi başına temel gelir.
5- AFET YÖNETİMİ
AFET SİGORTASI CİHAZI GELİYOR: Kentsel dönüşüm hızlandırılacak. Afet konutu üretiminde hak sahipliği süreçleri iyileştirilecek, uygun maliyetli afet konutu üretimi sağlanacak ve geri ödeme sistemleri gözden geçirilecektir. Toplu konut üretiminde afet riski yüksek olan bölgelere öncelik verilecek. Tüm afet risklerini kapsayacak afet sigortaları geliştirilip yaygınlaştırılacak, beyin sarsıntısı sigortasının beyanı ve ödenmesinin aktif olarak takip edilmesi sağlanacaktır.
6- YEŞİL VE DİJİTAL DÖNÜŞÜM
YEŞİL FİNANS EKOSİSTEMİ: Uluslararası sınıflandırma sistemiyle uyumlu ve Türkiye’nin kendine özgü ihtiyaçlarını dikkate alan Ulusal Yeşil Taksonomi oluşturulacak. Sürdürülebilir finansta kurumsal kapasite artırılarak yeşil finans ekosistemi geliştirilecek. Bankaların iklim bağlantılı finansal risklerinin analizi ve çevresel hedeflere katkılarının ölçülmesi için gerekli mevzuat altyapısı oluşturulacak.
DİJİTAL STRATEJİ HAREKET PLANI: Dijital Devlet Stratejisi İdari Düzenleme Stratejisi ve Eylem Planı hazırlanarak uygulamaya konulacaktır. Siber Güvenlik Stratejisi İdari Düzenleme Stratejisi ve Eylem Planı hazırlanarak uygulamaya konulacaktır. Elektronik Veri Araştırma Merkezi projesi hayata geçirilecek.
7- İŞ VE YATIRIM ORTAMI
YATIRIM ORTAMINA TİP GARANTİSİ: İş ve yatırım ortamının dijital dönüşümünde birlikte çalışabilirlik; güvenlik, veri koruma, kapsayıcılık, sürdürülebilirlik ve uluslararası işbirliği temelinde belirlenecektir. Yargılama süreçleri etkinleştirilecek ve alternatif uyuşmazlık çözüm yöntemleri daha da güçlendirilecektir. Yatırımcıların yararına yatırım yerleri envanteri oluşturulacak.